Schaduwen - schimmen - toverlantaarn - kinetoscoop - cinematograaf

De fascinatie voor beweging is al heel oud. Ook bij het Schimmentheater zijn we geboeid door bewegende beelden. Daarom gingen we naar Filmmuseum Eye. Want daar vond de première plaats van Lumiere! L`Aventure commence van Fremaux, over de films van de gebroeders Lumière uit 1865. Zij ontwikkelden de eerst bruikbare filmcamera die ook als projector kon worden gebruikt. 

Mensen zijn altijd geïntrigeerd geweest door bewegende beelden. Toen ze nog in grotten woonden en het vuur hen beschermde tegen wilde dieren, wierpen de vlammen schaduwen op de wanden. Later, bij het licht van de olielamp of de kaars, vormde men met de hand schimmen op de muur. Nog later werden ze geknipt. Zoals hier te zien is in één van onze schimmenspelen van Licht in het Donker.                 

De tandarts trekt  een kies.

Een volgende stap op weg naar beweging ontstond in de 17e eeuw. Toen vond Christiaan Huygens de toverlantaarn uit. Daarmee konden doorzichtige afbeeldingen op de wand geprojecteerd worden.

Toen we de brede trap afliepen naar het restaurant kwamen we langs kinetoscoop. In de 19e eeuw werd een kijkkast ontwikkeld met een gloeilamp (Edison) waarin je door te draaien een kort filmpje kon bekijken. We keken al draaiend één voor één door een "oog" naar  een galopperend paard.

Tijdens een heerlijke maaltijd keken we uit over het IJ en genoten van het levendige scheepvaartverkeer.

Daarna begaven we ons naar Cinema 1, Lumiere! L`Aventure commence. Daar zagen we hoe de gebroeders Lumière in 1865 heel veel foto's achter elkaar namen van het uitgaan van hun fabriek in camera's. Hun nieuwste vinding was een camera die  de afdrukken ook kon projecteren. Door het snel afdraaien van deze strip op de muur, zag je een shot van 40 of 50 seconden. De eerste film was geboren. Ze werden vertoond op kermissen en shows. Bioscopen waren er nog niet. Hoewel ze dachten dat het een speeltje was volgden de ontwikkelingen elkaar snel op tot de huidige filmindustrie.

Dit is een cinematograaf.

Thierry Frémaux heeft 108 filmpjes gedigitaliseerd, verdeeld in 11 thema's, door hemzelf van commentaar voorzien met Nederlandse ondertiteling. Elk filmpje duurt maximaal 50 seconden. Deze digitale versie duurde anderhalf uur.

Films zijn niet meer weg te denken in ons dagelijks leven. Denk aan de bioscoop, de televisie, internet, de dvd's. De ontwikkelingen staan niet stil: de 3D brillen zijn er en wat komt er allemaal nog meer .............. We zien het nieuwsgierig tegemoet.                                                                         

Bea Kloosterman